Het Eurovisie Songfestival staat opnieuw op scherp. De Spaanse omroep RTVE officieel heeft besloten niet deel te nemen aan de editie van 2026 zolang Israƫl van de partij is.
De raad van bestuur maakte het besluit dinsdag bekend. En verbindt de keuze direct aan de aanhoudende oorlog en het bloedvergieten in Gaza. Daarmee schaart Spanje zich bij een groeiend aantal landen. Dat druk uitoefent op de European Broadcasting Union (EBU) om Israƫl uit te sluiten.
Spanje verbreekt de stilte
Hoewel de Spaanse minister van Cultuur al eerder twijfels uitte over deelname. Is het besluit van RTVE de eerste officiƫle bevestiging dat Spanje zich terugtrekt als Israƫl wordt toegelaten. Voor veel kijkers voelt dit als een keerpunt, omdat het Songfestival decennialang juist symbool stond voor muziek, verbinding en het overstijgen van politieke tegenstellingen. RTVE benadrukt dat het besluit niet lichtvaardig is genomen, maar voortkomt uit morele overwegingen die volgens de omroep niet langer genegeerd kunnen worden.
Eerste Big Five-land dat afhaakt
Het besluit van Spanje heeft extra gewicht omdat het land behoort tot de zogenoemde Big Five: de vijf grootste financiƫle bijdragers aan het Songfestival, naast Groot-Brittanniƫ, Duitsland, Frankrijk en Italiƫ. Voor het eerst kiest een van deze landen voor een boycot als Israƫl blijft meedoen.
Eerder kondigden Ierland, IJsland, Sloveniƫ en Nederland al aan hun deelname te heroverwegen als de situatie ongewijzigd blijft. Dat Spanje zich hier nu bij aansluit, zet de druk op de organisatie flink op scherp. Voor de EBU betekent dit dat een belangrijke sponsor dreigt weg te vallen, wat grote gevolgen kan hebben voor de financiering en de uitstraling van het festival.
Israƫl houdt voorlopig vast aan deelname
Ondanks de toenemende internationale kritiek laat Israƫl weten onverminderd vast te houden aan deelname aan het Eurovisie Songfestival. De Israƫlische omroep heeft al voorbereidingen getroffen en rekent erop dat hun inzending in juni 2026 gewoon op het podium in Wenen staat. Voor Israƫl is het festival een kans om zich cultureel te profileren, en de dreiging van een boycot verandert daar voorlopig niets aan. De harde houding roept echter de vraag op of de sfeer achter de schermen niet onherstelbaar beschadigd raakt.
EBU in lastig parket
Songfestivalbaas Martin Green bevestigt dat de deadline voor aanmeldingen bewust is opgeschoven naar half december. Volgens hem gebruikt de organisatie deze extra tijd om de meningen van alle leden zorgvuldig te inventariseren.
“We zijn nog steeds in overleg met alle EBU-leden om hun meningen te verzamelen over hoe we moeten omgaan met deelname en geopolitieke spanningen rondom het Eurovisie Songfestival”, legt Green uit. Daarbij benadrukt hij dat elke nationale omroep zelf beslist of deelname passend is en dat de EBU elk besluit zal respecteren. Toch wordt steeds duidelijker dat de neutraliteit van de organisatie onder druk staat.
Dreigende boycot groeit
Het feit dat Spanje zich nu aansluit bij de boycotdreiging maakt duidelijk dat het Songfestival voor een ongekend dilemma staat. Nooit eerder hebben zoveel landen publiekelijk aangegeven niet te willen deelnemen vanwege de aanwezigheid van Ć©Ć©n deelnemend land.
Voor RTVE weegt het humanitaire leed in Gaza zwaarder dan de culturele waarde van deelname. Daarmee laat de Spaanse omroep zien dat muziek en ethiek in dit geval onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. De komende weken volgen mogelijk meer landen dit voorbeeld, waardoor de editie van 2026 op losse schroeven komt te staan.
Gevolgen voor de toekomst van het Songfestival
De beslissing van Spanje kan verstrekkende gevolgen hebben. Als meerdere landen uit de Big Five hetzelfde pad volgen, dreigt het Eurovisie Songfestival niet alleen een politieke splijtzwam te worden, maar ook een financieel probleem voor de organisatie. Voor de EBU is het van groot belang dat het festival een wereldwijd kijkcijferkanon blijft. Tegelijkertijd groeit het besef dat er zonder een duidelijk standpunt rond Israƫl geen eenheid meer kan zijn. Het komende winterseizoen belooft daarom cruciaal te worden voor de toekomst van het festival zoals je dat kent.
