AVROTROS kondigde vrijdag een opvallend besluit aan: de omroep weigert in 2026 deelname aan het Eurovisie Songfestival in Wenen zolang de European Broadcasting Union (EBU) Israël toelaat.
Daarmee neemt de Nederlandse publieke omroep een uitgesproken standpunt in dat direct aansluit bij de huidige geopolitieke spanningen. Mocht de EBU besluiten Israël uit te sluiten, dan keert Nederland volgens AVROTROS graag terug naar het festival.
Zorgen over mensenrechten en persvrijheid
De omroep benadrukt dat het besluit voortkomt uit zorgen over het voortdurende menselijke leed in Gaza. Volgens AVROTROS is deelname aan een feest van muziek en verbinding moeilijk te verantwoorden zolang er sprake is van zoveel geweld en slachtoffers.
Daarnaast maakt de omroep zich ernstig zorgen over de aantasting van de persvrijheid. Het bewust uitsluiten van internationale journalisten en de vele dodelijke slachtoffers onder verslaggevers noemt AVROTROS ronduit onaanvaardbaar.
Inmenging door israelische regering
Een ander zwaarwegend punt is volgens AVROTROS de inmenging van de Israëlische regering tijdens de afgelopen editie van het Songfestival. Het evenement zou doelbewust zijn ingezet als politiek instrument, wat indruist tegen het apolitieke karakter van het festival. Voor AVROTROS zijn die waarden juist essentieel: het Songfestival hoort muziek en verbinding te vieren, niet politieke belangen te dienen. Door dit openlijk te benoemen, positioneert de omroep zich stevig in het internationale debat.
Besluit ebu laat nog op zich wachten
De European Broadcasting Union heeft de deadline voor aanmeldingen onlangs verschoven naar half december. Daardoor kreeg de EBU extra tijd om langer over de deelname van Israël te overleggen. Hoewel de organisatie geen formeel verband legde, liet ze wel weten dat een definitief besluit pas “in de winter” valt.
Zolang dat oordeel uitblijft, houdt AVROTROS de voorbereidingen voor de komende editie wel in stand, al is hun deelname dus verre van zeker.
Stilte rond inzendingen en gesprekken achter de schermen
Eerder gaf AVROTROS al aan dat zij voorlopig geen uitspraken doen over mogelijke inzendingen. De gesprekken met de EBU en andere betrokken landen over geopolitieke invloeden zijn volgens de omroep nog gaande. Een woordvoerder liet weten dat direct na de laatste finale zorgen zijn geuit over de toekomst van het Songfestival en de verbindende waarde ervan. Die gesprekken worden nog altijd voortgezet en zullen bepalend zijn voor de koers die Nederland kiest.
Ook ierland en slovenië dreigen met vertrek
Nederland staat niet alleen in zijn standpunt. De Ierse publieke omroep RTÉ verklaarde donderdag dat Ierland het Songfestival in 2026 overslaat zodra de EBU Israël toelaat.
Volgens RTÉ is het gezien het verlies van mensenlevens in Gaza en de vele aanvallen op journalisten onredelijk om deel te nemen. Ook Slovenië dreigde hun deelname in te trekken als de EBU Israël opnieuw toelaat. Daarmee groeit de druk op de EBU om een definitieve keuze te maken.
Toekomst van het songfestival
De EBU neemt deze winter een beslissing die de richting van het Eurovisie Songfestival bepaalt. Voor veel landen is de vraag of het evenement trouw blijft aan zijn verbindende en apolitieke karakter. Met de dreigende boycot van landen als Nederland, Ierland en Slovenië staat de geloofwaardigheid van het Songfestival onder grote druk. Voor miljoenen fans blijft het voorlopig afwachten hoe dit iconische muziekevenement zich staande houdt in een turbulente tijd.